Okienko pod znakiem szyfrów

Na początek łyk historycznego tła. Matematycy Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski, studenci Uniwersytetu Poznańskiego, uczestniczyli w kursie dla kryptologów zorganizowanym na tej uczelni przy współudziale wojska. Po ukończeniu kursu zostali zatrudnieni w 1930 roku w Biurze Szyfrów Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Rozpracowywali tajemnicę działania niemieckiej elektromechanicznej maszyny szyfrującej Enigma. Skonstruowana w latach 20. XX wieku miała służyć utajnianiu korespondencji handlowej. Szybko jednak wykorzystano ją w niemieckich siłach zbrojnych. Złamanie jej szyfru uważano za niemożliwe. Polacy osiągnęli jednak sukces dzięki zastosowaniu metody matematycznej zamiast lingwistycznej. Według historyków, dzięki temu, że alianci znali informacje przesyłane przez Enigmę, II Wojna Światowa trwała krócej o 2-3 lata.

Już wkrótce, bo w ostatni weekend września, ruszy Centrum Szyfrów Enigma, które mieścić się będzie przy ul. św. Marcin w Collegium Martineum. Przed wojną w tym gmachu działała filia wojskowego Biura Szyfrów. Pracowali w nim przyszli pogromcy Enigmy. W Lechu Poznań dbamy o tradycję i pielęgnowanie historii miasta oraz regionu. Stąd motyw maszyny szyfrującej przyszedł nam do głowy, kiedy ustalaliśmy klubową komunikację związaną z prezentowaniem piłkarzy, którzy latem mieli pojawić się w Kolejorzu. Przy okazji mogliśmy wypełnić walor edukacyjny i zaprosić do zabawy w rozszyfrowywanie.

No tak, tylko problem podstawowy - skąd wziąć maszynę Enigma? Do poznańskiego Centrum Szyfrów Enigma dotarła dopiero kilka dni temu. W maju jednak trzeba było poszukać jej w innym mieście. Tutaj wielkie podziękowania dla dziennikarza Szymona Mazura, który jest pomysłodawcą muzeum Enigmy, a także Tomasza Orłowskiego - wykładowcy, prowadzącego m.in. w szkołach zajęcia z uczniami, również zaangażowanego w projekt CSE. Wskazówki od obu były wręcz bezcenne. Trzeba było jednak chwycić za telefon, wykonać sporo połączeń, wysłać również kilkanaście wiadomości pocztowych i… czekać. Kołobrzeg, Gdańsk, Warszawa, Toruń. "Odpada, bo Enigma jest na wystawie w Mołdawii i wraca dopiero w czerwcu", "Niestety, muzeum jest w tym momencie nieczynne" - pierwsze odpowiedzi nie wróżyły powodzenia.

W końcu jednak przyszła ta upragniona. Pani Katarzyna Pietrucka, kustosz Muzeum Historii Torunia, pozytywnie odniosła się do naszej prośby. Ruszyliśmy zatem do miasta pierników, gdzie muzeum mieści się w czternastowiecznym budynku nazywanym obecnie Domem Eskenów. Tam można odbyć niezwykłą podróż przez wieki. A jednym z cennych eksponatów jest raptem jedna z kilku zachowanych w Polsce maszyn szyfrujących Enigma. Gmach na kilka godzin zamienił się w plan filmowy. W tym momencie muzeum było akurat zamknięte dla zwiedzających ze względu na obostrzenia związane z pandemią koronawirusa, co ułatwiło pracę. W tym momencie na ręce szefostwa Muzeum Historii Torunia chcielibyśmy złożyć serdeczne podziękowania za wszelką pomoc okazaną przy realizacji materiału.

Wiedzieliśmy, że to będzie okienko transferowe, w którym w Kolejorzu pojawi się liczna grupa nowych piłkarzy. Dlatego musieliśmy być gotowi na co najmniej 6-7 różnych scenariuszy związanych z Enigmą. I byliśmy! Efekt końcowy? Ten mieliście drodzy kibice okazję poznać, śledząc nasze konta w portalach społecznościowych.

- Już tradycyjnie postawiliśmy w trakcie okienka na jeden motyw przewodni przy prezentacjach transferowych. Tym razem była to maszyna Enigma, a złamanie jej szyfru jest ważnym wydarzeniem związanym z Poznaniem. Bardzo dziękujemy wszystkim ludziom i instytucjom, w tym Muzeum Historii Torunia, które pomogły nam w zrealizowaniu materiałów. Już wkrótce zapraszamy też do poznańskiego Centrum Szyfrów Enigma, które w całości poświęcone jest tematowi szyfrowania. Potraktowaliśmy temat oczywiście zarówno poważnie, jak i nieco z przymrużeniem oka - mówi Wojciech Terpiłowski, szef działu marketingu wizerunkowego Lecha Poznań.