2021-07-08 17:17 Jakub Malicki

Kolejorz z podniesionymi skrzydłami

W weekend zaprezentowaliśmy rocznicową identyfikację wizualną - jej głównym elementem jest odświeżony herb, który będzie nam towarzyszył w trakcie obchodów stulecia klubu. To idealna okazja, żeby prześledzić jak zmieniał się herb Kolejorza na przestrzeni lat. W tę opowieść zabiera nas Jakub Malicki, który jest autorem znaków graficznych na setne urodziny.

Współpracował on z Lechem już dziesięć lat temu, kiedy tworzony był herb na 90. rocznicę. - Podobnie jak przy wcześniejszym projekcie, tak i teraz zamawiającemu zależało na jak najmniejszej ingerencji w kształt herbu klubu. Postanowiłem zatem poszukać symbolu graficznego, który w sposób skrótowy opowie o kolejowym rodowodzie, a zarazem pokaże nastawienie na budowę wizerunku nowoczesnego klubu - mówi Malicki, który prowadzi stronę polskielogo.net. Tam zgłębia temat znaków sportowych. - W trakcie prac koncepcyjnych zagrały mi w głowie słowa hymnu Lecha „W górę serca” i przydomek Kolejorz wykrzykiwany w refrenie. Postanowiłem więc skupić się na kibicowskim zawołaniu jako łączniku między kolejarską tradycją, poczuciem regionalnej tożsamości kibiców oraz atmosferą stadionu podczas odśpiewywania hymnu. Na początku wyrysowałem logotyp KOLEJORZ, w którym zawarłem liczbę 100. Zwięzłe liternictwo o mocnym charakterze zestawiłem z eleganckim logotypem, który został umieszczony również w kompozycji z tarczą herbową. Wpleciony w napis symbol nieskończoności nawiązuje do nieśmiertelność klubu, który kilkakrotnie w przeszłości był poddawany transformacjom, lecz od przeszło 64 lat nie zatracił swoich wyróżników: nazwy oraz niebiesko-białych barw – opowiada o sposobie, w jaki powstała identyfikacja wizualna, które premiera była w minioną sobotę przy okazji pikniku rodzinnego i meczu sparingowego z Lechią Gdańsk.

Urodzeni w Dębcu

A jak to dawniej wyglądało? Mimo, że skrzydła pojawiają się często w herbach klubów z kolejowym rodowodem, to dla poznańskiego Lecha stanowią wyróżnik tożsamości. Nazwa nawiązuje przecież do legendarnego założyciela państwa polskiego, który zbudował gród na terenie Wielkopolski, zachwycony widokiem orła wznoszącego skrzydła do lotu. 16 stycznia 1957 r. to jedna z najważniejszych dat w historii Lecha Poznań. Wówczas odbyło się zebranie sprawozdawczo-wyborcze KS Kolejarz w Poznaniu, podczas którego uchwalono zmianę nazwy na Klub Sportowy Lech. Po raz pierwszy imię legendarnego założyciela naszego państwa trafiło do świata poznańskiego sportu.

Jak wiele polskich klubów, tak i Lech mógłby wskazać kilka dat założenia. Ślady rywalizacji dzikiej drużyny Lutnia, założonej przez członków Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży z podpoznańskiej osady Dębiec, znajdziemy już u progu lat 20. XX wieku. Nazwa nawiązywała do chóru, w którym śpiewał Jan Dyzman, skarbnik zespołu piłkarskiego. 19 marca 1922 roku Lutnia została zarejestrowana w Poznańskim Związku Okręgowym Piłki Nożnej i dlatego ten dzień traktowany jest oficjalnie jako narodziny klubu.

Nazwa Lutnia nie spełniała aspiracji działaczy klubu, którzy już po 5 miesiącach od rejestracji zmienili ją na Towarzystwo Sportowe Liga Dębiec. Drużyna występowała w czerwonych koszulkach i niebieskich spodenkach, na których niestety nie znajdziemy emblematu klubu. Za to na dyplomie wręczonym w sierpniu 1922 r. Franciszkowi Kernleinowi z okazji zajęcia przez niego drugiego miejsca w biegu okręgowym pojawiła się pieczęć towarzystwa z charakterystycznymi inicjałami „LD” w środku okręgu. Dziś nie sposób stwierdzić, czy monogram był ówczesnym znakiem klubu, niczym u Łódzkiego Klubu Sportowego, ani jakie barwy miał ten wzór. Dodajmy, że napis „Dębiec-Poznań” pojawił się na wspomnianej pieczęci na trzy lata przed rzeczywistym włączeniem kolejowej osady do obszaru administracyjnego miasta.

Formalnie piłkarze z Dębca związali się z koleją 1 maja 1930 roku, gdy TS Liga została przyjęta do paramilitarnej organizacji Kolejowego Przysposobienia Wojskowego. Wówczas zmieniono nazwę klubu na KS KPW Poznań Dworzec, a w marcu 1933 roku zniknął z niej człon Dworzec. Dzięki wsparciu finansowemu kolejowego patrona, klub zaczął rozwijać się w szybkim tempie, otwierając nowe sekcje. Na zdjęciach sportowców z Dębca znajdziemy naszywki z monogramem KPW umieszczonym na amarantowej tarczy, czyli znakiem tej ogólnopolskiej organizacji. Odznaka Kolejowego Przysposobienia Wojskowego była bardziej rozbudowana, oprócz tarczy z akronimem zawierała orła białego trzymającego uskrzydlone koło, międzynarodowy symbol kolejarzy. W latach 30. pojawiła się również odznaka wyprodukowana w firmie S. Jabłoński z charakterystyczną niebieską tarczą oraz złotymi literami monogramu KPW, nad którymi widniał napis KS Poznań.

Kolejorza droga na szczyt

Ogniska sportowe Kolejowego Przysposobienia Wojskowego zniknęły z mapy Polski wraz z wybuchem wojny. W 1945 roku kolejarze wznawiali działalność sportową już pod innym mianem. Na Dębcu 16 marca 1945 roku powołano Kolejowy Klub Sportowy, który przyjął herb o kształcie zbliżonym do aktualnego, przypominającym sylwetkę lokomotywy od przodu (wedługi niektórych opinii od góry).

Warto zwrócić uwagę, że barwy na tarczy były ułożone odwrotnie do obecnych, a emblemat zawierał również czarne pole pod akronimem KKS. Herb w takiej postaci został utrwalony na odznakach, znajdziemy także jego wersję monochromatyczną na papeterii. Tarcza występowała niekiedy z ozdobnym wieńcem umieszczonym u dołu. Na herbie KKS Poznań wyeksponowano uproszczony symbol uskrzydlonego koła, który wcześniej pojawił się na odznace KPW.

Równo dwa lata po założeniu, KKS został połączony z poznańską Pogonią, której rodowód sięgał roku 1913. We wrześniu 1948 roku po raz kolejny zmieniono nazwę - tym razem na Klub Sportowy Związku Zawodowego Kolejarzy Poznań. 1 maja 1949 kluby sportowe należące do ZZK zostały wchłonięte przez Zrzeszenie Sportowe Kolejarz w ramach reorganizacji sportu na wzór radziecki. Symbolem zrzeszenia był inicjał „K” wpisany w okrągłą tarczę ze skrzydełkami barwy białej, wystającymi z niej po bokach. Drużyny piłkarskie Kolejarza występowały w koszulach koloru bordo z poziomym niebieskim pasem i granatowych spodenkach. Na bluzach poznańskich sportowców znajdziemy także naszywkę przypominającą kształtem herb KKS Poznań, o zmienionych barwach, lecz oficjalnie klub posługiwał się godłem zrzeszenia.

Warto dodać, że przydomek Kolejorz, którym kibice określają Lecha, narodził się prawdopodobnie w latach 50. wskutek zmiany samogłoski „a” w nazwie zrzeszenia na „o”, czerpiąc z gwary poznańskiej. W styczniu 1957 roku wraz z nazwą KS Lech, pojawił się herb klubu z niebiesko-białymi barwami na tarczy oraz uproszczonym uskrzydlonym kołem, niczym na odznace KKS Poznań. 15 grudnia tamtego roku dodano człon Kolejowy do nazwy, która przez kolejne 37 lat brzmiała KKS Lech Poznań.

Od tamtej pory herb klubu występował najczęściej w dwóch wersjach - z wieńcem pod tarczą oraz rzadziej bez tego ozdobnego elementu. Na emblematach okolicznościowych skrzydełka, liternictwo i kontur tarczy były wypełniane kolorem złotym. Warto wspomnieć jubileuszową wersję z 1962 r., gdy po raz pierwszy napis 1922 umieszczono na tarczy herbu, podzielony na niebieskim i białym polu nad skrzydełkami. Znak KKS Lech Poznań towarzyszył piłkarzom w największych sukcesach klubu: mistrzostwie Polski zdobytym w latach 1983, 1984, 1990, 1992 i 1993 oraz wywalczeniu Pucharu Polski w 1982, 1984 i 1988 roku. Warto wspomnieć również sukcesy koszykarzy Lecha, 11-krotnego mistrza Polski, który pięć tytułów wywalczył również ze wspomnianym tutaj niebiesko-białym emblematem (ostatni w 1990 r.).

Poznańskie koziołki nie przyniosły szczęścia

Dla większości polskich klubów sportowych, transformacja ustrojowa oznaczała zamianę przemysłowego patrona na miejskiego lub prywatnego właściciela, jeśli nie upadek. Początek lat 90. dla piłkarzy Lecha był jednak wyjątkowo szczęśliwym okresem - Kolejorz wywalczył trzy tytuły mistrza kraju oraz dwukrotnie pokonał rywala w Superpucharze. Sukcesy sportowe nie przyniosły jednak stabilizacji finansowej - logo Polskich Kolei Państwowych na koszulkach z sezonu 1993/94 można potraktować jako pożegnalną laurkę dla wieloletniego patrona. I choć akronim PKP pojawił się w nazwie klubu 16 czerwca 1994 r., to nie oznaczał kontynuacji związków z koleją, a wyodrębnienie sekcji piłkarskiej i stworzenie Poznańskiego Klubu Piłkarskiego Lech. Wówczas opracowano nowy emblemat, z charakterystycznymi dwoma białymi koziołkami ułożonymi na zaokrąglonej po bokach tarczy i rokiem założenia na dole.

Poznańskie koziołki nie przyniosły szczęścia - częste zmiany właścicieli i pozycja średniaka ligowego nie mogły cieszyć sympatyków klubu. Mimo, że latem 1998 roku pojawił się w nazwie i herbie klubu człon „Wielkopolski”, Lech stracił pozycję piłkarskiego lidera w regionie. W 2000 roku opuścił na dwa lata szeregi ekstraklasy. Warto jednak zwrócić uwagę na materiały marketingowe z tamtego okresu, na których pojawił się odświeżony emblemat WKP Lech, bez szarfy, za to z wyeksponowaną nazwą i sylwetkami koziołków. Z tym znakiem poznańska drużyna wywalczyła pierwszy sukces po 11 chudych latach - Puchar Polski w 2004 roku oraz Superpuchar po zwycięstwie w rzutach karnych nad Wisłą Kraków (na boisku 2:2).

Transformacja dopełniła się w 2006 roku, gdy po zainwestowaniu w klub przez holding Amica poznaniacy zyskali finansową oraz organizacyjną stabilizację. 30 maja tamtego roku utworzono spółkę KKS Lech Poznań, której znak przypominał historyczny herb Kolejowego Klubu Sportowego. Odświeżony emblemat zyskał rok założenia oraz większy kontrast, dzięki wypełnieniu niebieskim kolorem skrzydełka znajdującego się na białym polu tarczy. W 2013 roku nad tarczą pojawiła się po raz pierwszy srebrna gwiazdka, przypominająca o wywalczeniu siedmiu tytułów mistrza Polski.

Następne mecze

Poniedziałek 01.04 godz.15:00
Stal Mielec
vs |
Lech Poznań
Niedziela 07.04 godz.15:00
Lech Poznań
vs |
Pogoń Szczecin

Polecamy

Newsletter

Zapisz się do newslettera

Więcej

KKS LECH POZNAŃ S.A.
Enea Stadion
ul. Bułgarska 17
60-320 Poznań

Infolinia biletowa:
tel.  61 886 30 30   (10:00-17:00)

Infolinia klubowa: Tel: 61 886 30 00
mail: lech@lechpoznan.pl
Biuro Obsługi Kibica

Korzystamy z plików cookies

Stosujemy pliki cookies, które są niezbędne do tego, aby osoby odwiedzające nasz serwis mogły korzystać z dostępnych usług i funkcjonalności. Używamy również plików cookies podmiotów trzecich, w tym plików analitycznych i reklamowych. Szczegołowe informacje dostępne są w "Polityce cookies". W celu zmiany ustawień należy skorzystać z opcji ZMIENIAM USTAWIENIA.

Akceptuję opcjonalne pliki cookies

Odrzucam opcjonalne pliki
cookies

Ustawienia prywatności

Niezbędne

Niezbędne pliki cookies umożliwiają prawidłowe wyświetlanie strony oraz korzystanie z podstawowych funkcji i usług dostępnych w serwisie. Ich stosowanie nie wymaga zgody użytkowników i nie można ich wyłączyć w ramach zarządzania ustawieniami cookies.

Reklamowe

Reklamowe pliki cookies (w tym pliki mediów społecznościowych) umożliwiają prezentowanie informacji dostosowanych do preferencji użytkowników (na podstawie historii przeglądania oraz podejmowanych działań,w serwisie oraz w witrynach stron trzecich wyświetlane są reklamy). Dzięki nim możemy także mierzyć skuteczność kampanii reklamowych KKS Lech Poznań S.A. i naszych partnerów.

W każdej chwili możesz zmienić lub wycofać swoją zgodę za pomocą ustawień dostępnych w ustawieniach prywatności.

Analityczne

Reklamowe pliki cookies (w tym pliki mediów społecznościowych) umożliwiają prezentowanie informacji dostosowanych do preferencji użytkowników (na podstawie historii przeglądania oraz podejmowanych działań,w serwisie oraz w witrynach stron trzecich wyświetlane są reklamy). Dzięki nim możemy także mierzyć skuteczność kampanii reklamowych KKS Lech Poznań S.A. i naszych partnerów.

W każdej chwili możesz zmienić lub wycofać swoją zgodę za pomocą ustawień dostępnych w ustawieniach prywatności.

Zapisz moje wybory